Van het ene woord naar het andere: letterwisselaar

Van het ene woord naar het andere: letterwisselaar

  • >=5p, >15min, 10+jr, letters, spelling, taal, woorden

Een taalspelletje, excuses, taalspel is leuk. Het dient de verruiming van de woordenschat, vormt een oefening in woordvinding, biedt gelegenheid de spelling te verbeteren, kan het groepsgevoel versterken, en dwingt de spelleider de regels en doelstellingen helder te formuleren. Soms is er zelfs een nog hoger doel. Iets met creativiteit, of zo.
Voor iemand met leidinggevende- of spelleider-ambities is er ook wat te halen. Letterwisselaar vergt wel wat uitleg en begeleiding. 

De speluitleg:
Stap 1: Begin met een willekeurig woord.
Stap 2: Maak een nieuw woord, waarbij alle letters van plaats mogen wisselen, maar je slechts 1 letter van het vorige woord mag wijzigen.
Herhaal stap 2.
Doel: Probeer in zo min mogelijk rondes bij een woord uit te komen dat alleen uit letters bestaat die in het beginwoord niet voorkwamen.
Klaar!

Voorbeelden verduidelijken:
Mens
Gems (n vervangen door g & letters husselen)
Smog (e vervangen door o & letters husselen)
Gons (m vervangen door n & letters husselen)
Long (s vervangen door l & letters husselen)
Grol (n vervangen door r & letters husselen)
(Het moet sneller kunnen, probeer maar!) 

vervorming van een woord

Van Mens naar Pijl?
Mens
Pens
Pies
Peil
Pijl

Het helpt om, als je dit spel klassikaal op een schoolbord doet, alvast met puntjes aan te geven hoeveel letters steeds gebruikt moeten worden:
Mens
. . . .
. . . .
. . . .
. . . .
Als je de woorden netjes onder elkaar zet krijg je een woordenblok.
Het helpt ook om aan te geven welke letters al vervangen zijn (en welke nog vervangen moeten worden).

Bij het spelen kom je vanzelf gelegenheden tegen waarbij je nieuwe regels kunt stellen. Mogen eigennamen wel of niet? Is het goed als een letter eerst verdwijnt en daarna weer terugkeert (een-> oen> nee). Leef je uit, los het op.
Het kan ook nog wat breder, door er metamorfose-tekeningen bij bij te laten maken.

Voor kinderen uit groep 3 is dit spel wat te moeilijk. Kinderen uit groep vier en vijf kunnen het met wat hulp wel aan. Ze tonen soms wel een voorliefde voor woorden als poep (pomp->poep) en pies (lief -> liep -> pies), maar dat zijn ook prima vier-letterwoorden.
Voor oudere kinderen en volwassenen is de hemel de grens. Er is niets mis met 5,6,7,8 of meer letterwoorden. 

De leerdoelen van dit spel staan in de eerste alinea.